Commission là gì? Tổng hợp thông tin từ A-Z về commission

Trong lĩnh vực kinh doanh hay nhà hàng, khách sạn, thuật ngữ Commission được hiểu là tiền hoa hồng sau khi bán một sản phẩm hoặc dịch vụ nào đó. Tuy nhiên không phải bất kỳ ai cũng có thể hiểu rõ Commission là gì hay cách tính Commission như thế nào. Chính vì thế, TopCV sẽ giúp bạn hiểu rõ thuật ngữ này ngay trong bài viết dưới đây. 

Commission là gì?

Commission được hiểu theo nghĩa tiếng Việt là tiền hoa hồng. Đây là khoản tiền mà doanh nghiệp trả thêm cho người lao động sau khi họ bán thành công một sản phẩm hoặc dịch vụ. Hiểu đơn giản, khi bạn được giao một sản phẩm, bạn bán thành công sản phẩm đó thì bạn sẽ được nhận một khoản tiền khác không liên quan đến lương cứng. 

Thông thường, Commission sẽ được tính dựa trên phần trăm (%) giá trị sản phẩm/dịch vụ, giá trị đơn hàng hoặc tổng doanh thu mà người lao động mang về cho doanh nghiệp. 

Qua đó, chúng ta có thấy rằng, Commission sẽ phụ thuộc vào kết quả làm việc của người lao động. Nhiều doanh nghiệp cũng đã áp dụng Commission trong cơ chế lương thưởng để thúc đẩy tinh thần làm việc của nhân viên. 

>>> Xem thêm: Lương cơ bản là gì? Cách tính lương cơ bản năm 2023

Commission của một sản phẩm là gì?

Commission của một sản phẩm là khoản tiền hoa hồng được tính dựa trên giá trị của sản phẩm/dịch vụ mà một cá nhân hay tổ chức bán thành công. Commission của sản phẩm được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực Affiliate Marketing. Tại đây, các doanh nghiệp sẽ thanh toán một khoản tiền cho nhà tiếp thị sau khi họ giao dịch hoặc giới thiệu thành công một sản phẩm của doanh nghiệp với bên thứ ba. 

Tùy vào mỗi sản phẩm mà nhà tiếp thị sẽ nhận được khoản tiền hoa hồng khác nhau. Cụ thể như sau: 

• Sản phẩm vật lý (Physical Product): Đây là những sản phẩm hữu hình, có thể cầm nắm và được sử dụng hàng ngày như: thiết bị điện tử, quần áo, mỹ phẩm, thực phẩm, v.vv.. Thông thường, phần trăm của những sản phẩm này sẽ dao động từ 3-10% so với giá trị của sản phẩm. 
• Sản phẩm số (Digital Product): Là những sản phẩm chỉ có thể sử dụng trên các thiết bị điện tử như máy tính hoặc điện thoại. Một số sản phẩm có thể kể đến như: phần mềm, video, game, ebook, v.vv.. So với sản phẩm vật lý, sản phẩm số có phần trăm hoa hồng rất cao, dao động từ 40-100% giá trị sản phẩm. 
• Sản phẩm dịch vụ (Service Product): Đây là những sản phẩm vô hình nhưng chúng lại là những trải nghiệm thực tế như: tour du lịch, dịch vụ spa, phòng khách sạn, thẻ ngân hàng, v.vv.. Mức hoa hồng của sản phẩm dịch vụ sẽ phụ thuộc vào từng loại hình dịch vụ. 

Commission trong nhà hàng, khách sạn là gì?

Không giống như Commission của một sản phẩm thông thường, Commission trong nhà hàng, khách sạn sẽ phụ thuộc vào giá trị chênh lệch khi nhân viên thuyết phục khách hàng nâng cấp sản phẩm thành công. 

Ví dụ: Nếu như khách hàng đã đặt phòng standard trước đó, nhưng nhân viên lễ tân có thể thuyết phục khách hàng đổi sang các hạng phòng có mức giá cao hơn như deluxe hay suite thì họ sẽ nhận được 5% tiền phòng khách thanh toán thêm.

Các loại commision phổ biến hiện nay

Tùy vào mỗi loại hàng hóa, ngành nghề, thỏa thuận giữa bên bán và bên mua mà sẽ có cách tính Commission khác nhau. Dưới đây là những cách tính Commission được sử dụng phổ biến mà bạn có thể tham khảo. 

Commission theo phần trăm (%) giá trị sản phẩm

Tính theo phần trăm giá trị sản phẩm/dịch vụ là cách tính Commission phổ biến nhất hiện nay. Cụ thể, nhân viên kinh doanh sẽ nhận được tiền hoa hồng dựa trên giá trị của mỗi sản phẩm giao dịch thành công theo một tỷ lệ nhất định (5%, 10% hay 15%). Tỷ lệ này sẽ phụ thuộc vào chính sách của doanh nghiệp hoặc thỏa thuận giữa doanh nghiệp và nhân viên kinh doanh (đại lý bán hàng). 

Ví dụ, một sản phẩm được bán với giá 10.000.000 đồng, mức hoa hồng khi bán được một sản phẩm là 5%. Như vậy, cứ mỗi sản phẩm bán thành công thì nhân viên kinh doanh sẽ nhận được tiền hoa hồng là 500.000 đồng. 

>>> Xem thêm: Nhân viên kinh doanh là gì? Có nên ứng tuyển nhân viên kinh doanh?

Commission theo số tiền cố định

Commission theo số tiền cố định là khoản tiền hoa hồng cụ thể trên mỗi giao dịch thành công. Có nghĩa là, thay vì tính theo phần trăm dựa trên giá trị sản phẩm, nhân viên kinh doanh sẽ nhận được một khoản tiền hoa hồng cố định cho mỗi sản phẩm/dịch vụ bán được.  

Cách tính này thường được áp dụng cho những sản phẩm có giá bán cố định không thay đổi hoặc những doanh nghiệp chỉ bán một loại mặt hàng. Đồng thời, Commission theo số tiền cố định sẽ không phụ thuộc vào giá trị thực tế của sản phẩm.

Ví dụ, với mỗi lần giới thiệu khách hàng sử dụng sản phẩm của doanh nghiệp, nhân viên kinh doanh sẽ nhận được 100.000 đồng, tương ứng với 10 khách hàng được giới thiệu thì nhân viên kinh doanh sẽ nhận được 1.000.000 đồng. 

Commission theo mốc số lượng sản phẩm bán ra

Hiểu theo cách đơn giản, khi nhân viên kinh doanh vượt KPI đã đề ra trước đó và tiếp tục tiến đến những mốc tiếp theo thì Commission nhận được cũng sẽ tăng lên. Đây là cách tính Commission theo mô hình bậc thang nhằm khuyến khích nhân viên kinh doanh nỗ lực để đạt các mốc số lượng sản phẩm cao hơn. 

Ví dụ, mức hoa hồng cho 100 sản phẩm đầu tiên là 5%. Tuy nhiên, khi nhân viên kinh doanh bán từ 101 - 200 sản phẩm thì mức hoa hồng sẽ tăng lên 7% và từ 201 - 300 sản phẩm thì mức hoa hồng là 9%.

Commission theo định kỳ

Commission định kỳ là khoản tiền hoa hồng nhân viên kinh doanh sẽ nhận được khi khách hàng tiếp tục gia hạn sử dụng sản phẩm/dịch vụ của doanh nghiệp. Tuy nhiên, cách tính Commission này không quá phổ biến, chỉ gặp ở các sản phẩm B2B hoặc các gói dịch vụ mang tính cá nhân.

Ví dụ, nhân viên kinh doanh chốt hợp đồng tập gym 6 tháng cho khách hàng. Sau khi hết hợp đồng, khách hàng tiếp tục gia hạn hợp đồng thêm 6 tháng nữa thì nhân viên kinh doanh sẽ nhận được Commission. 

Commission theo tổng doanh thu

Commission theo tổng doanh thu là khoản tiền hoa hồng được tính dựa vào tổng doanh thu mà nhân viên kinh doanh đạt được trong một khoảng thời gian cụ thể. Cách tính hoa hồng này sẽ khuyến khích nhân viên kinh doanh nỗ lực để đạt doanh số bán hàng cao hơn vì hoa hồng của họ tăng theo tổng doanh thu.

Ví dụ, nếu nhân viên kinh doanh đạt doanh thu 100.000.000 đồng/tháng thì mức hoa hồng họ nhận được là 5% trên tổng doanh thu. Tuy nhiên, nếu đạt doanh thu 200.000.000 đồng/tháng thì mức hoa hồng nhân viên kinh doanh nhận được là 10% trên tổng doanh thu. 

Commission trong phễu bán hàng

Commission trong phễu bán hàng thường được áp dụng trong Affiliate Marketing. Cụ thể, bạn sẽ tạo phễu khách hàng bằng các hiệu ứng chim mồi để thu hút họ. Từ phễu khách hàng, bạn sẽ xây dựng danh sách khách hàng tiềm năng và bán các sản phẩm/dịch vụ của nhà cung cấp. 

Điểm đặc biệt của loại Commission này là khách hàng có thể mua nhiều sản phẩm/dịch vụ khác nhau của nhà cung cấp nên mức mức hoa hồng của Commission trong phễu bán hàng sẽ rất cao. 

>>> Xem thêm: Cách tìm kiếm khách hàng của nhân viên kinh doanh tốn ít chi phí nhất

Các thuật ngữ liên quan đến Commission

Dưới đây là những thuật ngữ có liên quan đến Commission mà bạn có thể tham khảo:

• Commission Salary: Thực tế, cụm từ Commission salary không chính xác, cụm từ này được người Việt tạo ra chỉ để nói về tiền lương hoa hồng mà người lao động nhận được trong tháng. Ngoài ra còn có hai cụm từ khác gồm: “A Commission – Based Salary” (khoản tiền lương dựa trên hoa hồng, người lao động chỉ có lương khi bán được sản phẩm) và “Base Salary Plus Commission” (vừa có lương cơ bản, vừa có lương hoa hồng). 
• Commission Fee (phí đại lý): Thuật ngữ này thường được áp dụng trong các giao dịch của ngành bất động sản và tài chính. Cụ thể, một cá nhân hoặc tổ chức có trách nhiệm phải trả tiền hoa hồng cho bên trung gian khi có giao dịch được thực hiện thành công. Ví dụ, công ty môi giới bất động sản có thể yêu cầu phí hoa hồng từ 1-3%/giao dịch mua bán bất động sản của khách hàng. 
• Commission Paid (hoa hồng đã trả): Thuật ngữ này được sử dụng để chỉ khoản tiền hoa hồng mà cá nhân, tổ chức đã nhận được sau bán sản phẩm/dịch vụ.
• Sales Commission (hoa hồng bán hàng): Đây là khoản tiền hoa hồng mà cá nhân hoặc tổ chức sẽ nhận được khi bán sản phẩm/dịch vụ thành công. Sales Commission chính là thước đo hiệu quả làm việc của nhân viên kinh doanh và cũng là động lực để họ làm việc tốt hơn. 

Một số câu hỏi liên quan đến Commission

Sự khác nhau giữa Commission, Bonus và Allowance là gì?

Commission, bonus và allowance đều là những khoản tiền người lao động được nhận thêm ngoài mức lương cố định. Tuy nhiên, ba khoản tiền này không giống nhau và không phải ai cũng phân biệt được Commission là gì, Bonus là gì hay Allowance là gì. Cụ thể như sau: 

• Commission: Như đã đề cập, commission là phí hoa hồng mà nhân viên kinh doanh nhận được dựa trên doanh số bán hàng mà họ mang lại cho doanh nghiệp. Commission thường được tính dựa trên tỷ lệ phần trăm giá trị sản phẩm/dịch vụ bán ra. Trong khi đó, doanh nghiệp có trách nhiệm phải chi trả tiền hoa hồng cho người lao động đủ số tiền và đúng thời hạn được thỏa thuận trên hợp đồng. 
• Bonus: Đây là khoản tiền thưởng mà người lao động nhận được khi họ làm việc tốt hoặc kết quả kinh doanh của công ty tốt. Thưởng Bonus thường là các khoản thưởng tháng, thưởng quý, thưởng năm hoặc thưởng đột xuất khi đạt thành tích tốt. Tuy nhiên, Bonus sẽ phụ thuộc vào thành tích làm việc của nhân viên và kết quả kinh doanh nên doanh nghiệp không bắt buộc phải thưởng Bonus cho nhân viên.
• Allowance: Khác với Commission và Bonus, Allowance là tiền phụ cấp mà doanh nghiệp chi trả để hỗ trợ người lao động, như: phụ cấp xăng xe, phụ cấp ăn trưa, điện thoại, đồng phục, v.vv.. 

Commission có thể đàm phán không?

Như đã đề cập, doanh nghiệp buộc phải chi trả Commission cho người lao động đủ số tiền và đúng thời hạn được thỏa thuận trên hợp đồng. Điều này đồng nghĩa với việc Commission có thể đàm phán trong quá trình xin việc. Người lao động có thể đàm phán phần trăm hoa hồng, mốc doanh thu, thời gian thanh toán và các điều kiện liên quan. 

>>> Xem thêm: Bỏ túi cách deal lương khéo léo, hiệu quả khi phỏng vấn

Như vậy, Commission là khoản tiền hoa hồng mà người lao động nhận được sau khi bán thành công một sản phẩm/dịch vụ. Trong khi đó, đối với doanh nghiệp, Commission chính là công cụ khuyến khích nhân viên nỗ lực để đạt các mục tiêu về doanh số. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc Commission là gì và cách tính Commission như thế nào. Đừng quên truy cập TopCV để đọc thêm nhiều bài viết bổ ích về lương thưởng, nghề nghiệp.