Dividend là gì? Chi tiết về thời hạn và hình thức chi trả Dividend cho cổ đông

Trong hoạt động đầu tư - kinh doanh, Dividend là một thuật ngữ thường xuyên được sử dụng. Chi trả Dividend cho cổ đông phản ánh sự tích cực về lợi nhuận của công ty và giúp duy trì niềm tin của nhà đầu tư. Dividend là gì? Thời hạn và hình thức chi trả Dividend cho cổ đông như thế nào? Tất cả sẽ được TopCV giải đáp chi tiết trong bài viết sau đây.

Dividend là gì?

Dividend có nghĩa là cổ tức, một phần lợi nhuận mà các công ty cổ phần chi trả cho cổ đông (Shareholder) - cá nhân hoặc tổ chức sở hữu cổ phần tại công ty, sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ tài chính theo quy định như: đóng thuế, trích lập các quỹ công ty, bù đắp lỗ, v.vv..

Tại Việt Nam, thuật ngữ cổ tức được giải thích rõ ràng và cụ thể tại Khoản 5, Điều 4 Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14 như sau: “Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc bằng tài sản khác.”

Tại sao các công ty chi trả Dividend cho cổ đông?

Các công ty chi trả Dividend cho cổ đông vì nhiều lý do, tuy nhiên về cơ bản xuất phát từ 2 lý do sau đây:

• Giúp duy trì niềm tin của nhà đầu tư: Mua cổ phiếu là một hoạt động đầu tư và việc chi trả cổ tức cho cổ đông được xem là hình thức chi trả tiền lãi cho phần vốn mà các cổ đông đã đầu tư vào công ty. Khi đầu tư vào công ty cổ phần, các cổ đông rất mong đợi được chi trả cổ tức. Việc chia trả Dividend sẽ giúp công ty duy trì niềm tin của nhà đầu tư và thu hút được thêm các khoản đầu tư từ cổ đông trong tương lai.
• Phản ánh sự tích cực về lợi nhuận công ty: Cổ tức được đánh giá là phương tiện thể hiện sự phân phối lợi nhuận của công ty cho các cổ đông sau một chu kỳ kinh doanh, thường là 1 năm. Công bố chi trả cổ tức cho thấy công ty đang hoạt động tốt và tạo ra lợi nhuận. Điều này sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư mới.

Các loại Dividend

Phân loại Dividend thường sẽ phụ thuộc vào loại cổ phiếu mà nhà đầu tư nắm giữ. Về cơ bản, cổ tức được phân thành 2 loại sau đây:

• Cổ tức cổ phiếu phổ thông: Là loại cổ tức được chi trả cho các cổ đông sở hữu cổ phiếu phổ thông (loại cổ phiếu bắt buộc có trong các công ty cổ phần). Loại Dividend này sẽ được công ty chi trả cho cổ đông sau khi đã hoàn thành nghĩa vụ thuế và các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật.
• Cổ tức cổ phiếu ưu đãi: Là loại cổ tức được chi trả cho các cổ đông sở hữu cổ phiếu ưu đãi cổ tức. Loại cổ tức này thường được chi trả với mức cao hơn cổ tức cổ phiếu phổ thông và ổn định hàng năm.

Dividend được chi trả theo hình thức nào?

Căn cứ theo quy định tại Khoản 3 Điều 135 Luật Doanh nghiệp năm 2020, công ty chi trả Dividend cho các cổ đông theo những hình thức sau:

• Chi trả bằng tiền mặt: Khi công ty chi trả Dividend bằng tiền mặt thì phải chi trả bằng tiền Việt Nam và theo các hình thức thanh toán mà pháp luật quy định như chuyển khoản, chi trả bằng séc, lệnh gửi tiền bằng bưu điện, v.v...
• Chi trả bằng cổ phần của công ty: Thường được áp dụng với những công ty đang trong giai đoạn tăng trưởng, mong muốn giữ lại lợi nhuận để mở rộng phạm vi kinh doanh. Lúc này công ty có thể phát hành thêm cổ phiếu hoặc sử dụng cổ phiếu quỹ để chi trả cổ tức cho cổ đông. Khi chi trả cổ tức bằng cổ phần, công ty không phải làm thủ tục chào bán cổ phần nhưng phải đăng ký tăng vốn điều lệ tương ứng với tổng mệnh giá các cổ phần dùng để chi trả cổ tức trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày hoàn thành việc thanh toán cổ tức.
• Chi trả bằng tài khoản khác theo quy định tại Điều lệ của công ty.

Thời hạn và quy trình chi trả Dividend

Thời hạn chi trả Dividend

Căn cứ theo quy định tại Khoản 4 Điều 135 Luật Doanh nghiệp năm 2020, thời hạn chi trả Dividend cho cổ đông cụ thể như sau:

• Trong thời hạn 06 tháng kể từ ngày kết thúc họp Đại hội đồng cổ đông thường niên, công ty phải thanh toán đầy đủ cổ tức cho cổ đông. 
• Chậm nhất là 30 ngày trước mỗi lần trả cổ tức, Hội đồng quản trị phải lập danh sách cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức được trả đối với từng cổ phần, thời hạn và hình thức chi trả.
• Chậm nhất là 15 ngày trước khi thực hiện trả cổ tức, công ty phải thông báo về trả cổ tức và gửi bằng phương thức bảo đảm đến cổ đông theo địa chỉ đăng ký trong sổ đăng ký cổ đông.

Quy trình chi trả Dividend

Pháp luật không có quy định cụ thể về quy trình chi trả Dividend cho cổ đông. Tuy nhiên, về cơ bản hoạt động chi trả cổ tức cho cổ đông sẽ được thực hiện theo quy trình 05 bước như sau:

• Bước 1: Hội đồng quản trị tính toán các yếu tố về hoạt động kinh doanh và đưa ra phương án chi trả lợi nhuận cho cổ đông dưới dạng cổ tức, bao gồm: hình thức và thời hạn trả cổ tức, mức cổ tức chi trả cho mỗi cổ phần.
• Bước 2: Đại hội đồng cổ đông họp thường niên và xem xét, phê duyệt phương án chi trả cổ tức cho cổ đông.
• Bước 3: Hội đồng quản trị lập danh sách các cổ đông được nhận cổ tức, xác định mức cổ tức được trả, thời hạn và hình thức trả cổ tức.
• Bước 4: Công ty gửi thông báo về việc trả cổ tức đến các cổ đông.
• Bước 5: Công ty tiến hành chi trả cổ tức cho cổ đông theo hình thức đã được thống nhất và phê duyệt.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chính sách chi trả Dividend

Ngoài việc tuân thủ các quy định về chi trả cổ tức theo quy định của pháp luật, mỗi công ty sẽ có chính sách chi trả Dividend riêng. Chính sách này thường chịu sự tác động của một số yếu tố sau đây:

• Kết quả kinh doanh của công ty: Những công ty lớn, có kết quả kinh doanh tốt và lợi nhuận cao thường được dự đoán là công ty đưa ra chính sách chi trả cổ tức tốt, chẳng hạn như công ty thuộc các lĩnh vực như: dầu khí, y tế - dược phẩm, tài chính - ngân hàng, v.vv..  
• Chính sách tài chính: Các công ty có thể dựa trên chính sách tài chính trong năm tới, trong đó có tính toán đến chi phí cho kế hoạch mở rộng phạm vi kinh doanh, chi trả nợ, v.vv.. để đưa ra chính sách chi trả cổ tức cho cổ đông. Nếu chính sách tài chính thay đổi từ năm này sang năm khác thì chính sách cổ tức cũng có thể thay đổi theo.
• Tỷ lệ số cổ phiếu ưu đãi trong tổng số vốn cổ phần: Cổ đông sở hữu cổ phần ưu đãi thường được chi trả mức cổ tức cao hơn các cổ phần khác, vì vậy tỷ lệ số cổ phần ưu đãi trong tổng số vốn cổ phần cũng ảnh hưởng đến chính sách chi trả Dividend của công ty.
• Hạn mức của quỹ tích lũy dành cho đầu tư: Việc sử dụng lợi nhuận để tích lũy cho các kế hoạch đầu tư của doanh nghiệp sẽ ảnh hưởng đến chính sách chi trả Dividend cho cổ đông. Theo đó, nếu hạn mức của quỹ tích lũy dành cho đầu tư cao, công ty có thể điều chỉnh chính sách chi trả cổ tức với tỷ lệ tối thiểu hoặc ngược lại. 
• Số lượng cổ đông: Số lượng cổ đông có thể tác động đáng kể đến quyết định về chính sách chi trả cổ tức của một công ty. Điều này thể hiện ở việc phân bố cổ đông. Chẳng hạn, nếu công ty có một nhóm cổ đông lớn, kiểm soát tối đa số cổ phiếu và có ảnh hưởng đến các quyết định trong công ty thì họ có thể tác động mạnh đến chính sách chi trả cổ tức. Hoặc nếu công ty có cổ đông phân bổ đa dạng với nhiều nhóm quyền lợi khác nhau thì quyết định về chính sách chi trả Dividend có sự thay đổi. Chính sách chi trả Dividend lúc này sẽ có sự điều chỉnh dựa trên nhu cầu của các nhà đầu tư.
• Giá trị thị trường của cổ phiếu (Giá giao dịch của cổ phiếu công ty trên thị trường chứng khoán): Một công ty có giá trị thị trường cao có thể có dòng tiền lớn hơn, nhờ đó họ có khả năng chia cổ tức lớn hơn. Ngược lại, nếu giá trị thị trường giảm mạnh, công ty có thể đối mặt với một số áp lực về chính sách chi trả cổ tức như giảm cổ tức hoặc không chia cổ tức để duy trì tình trạng tài chính ổn định.

Ba chỉ số không nên bỏ qua khi đánh giá Dividend

Đầu tư vào các công ty cổ phần để nhận về cổ tức - lợi nhuận đầu tư, là một trong những xu hướng đầu tư được nhiều người lựa chọn hiện nay. Trước khi đưa ra quyết định, nhà đầu tư có thể sàng lọc và so sánh các khoản đầu tư khác nhau dựa trên cổ tức. Ba yếu tố sau đây sẽ giúp bạn đánh giá cổ tức trước khi đầu tư vào công ty có chia Dividend.

Tỷ lệ cổ tức

Tỷ lệ cổ tức là chỉ số cho biết mỗi năm một công ty sẽ trả bao nhiêu tiền cổ tức so với giá trị cổ phiếu của nó. Tỷ lệ này thường được biểu thị dưới dạng phần trăm và được tính theo công thức: 

Tỷ suất cổ tức = (Cổ tức trên mỗi cổ phiếu / Giá cổ phiếu) x 100

Như vậy, tỷ lệ cổ tức sẽ phản ánh lợi nhuận chỉ dựa vào cổ tức của một khoản đầu tư cổ phiếu. Tuy nhiên, tỷ lệ này chỉ có giá trị tốt trong vài tháng đầu, còn thời gian dài khả năng phản ánh hiệu quả đầu tư của tỷ lệ cổ tức càng giảm. Vì vậy nhà đầu tư không nên mặc định tỷ suất cổ tức cao thì khoản đầu tư này sẽ hấp dẫn. 

Tỷ lệ chi trả cổ tức

Đây là tỷ lệ giữa tổng số cổ tức được trả cho cổ đông so với thu nhập ròng hàng năm của công ty. Tỷ lệ này cũng được biểu thị bằng phần trăm để đo lường mức độ an toàn của cổ tức và được tính toán theo công thức: 

Tỷ lệ chi trả cổ tức = (Cổ tức trên mỗi cổ phiếu / Thu nhập trên mỗi cổ phiếu) x 100

Tùy thuộc vào sự ưu tiên của công ty khi thực hiện các chính sách đầu tư mà tỷ lệ chi trả Dividend trung bình có thể thay đổi. Chẳng hạn, tỷ lệ chi trả cổ tức sẽ ở mức tối thiểu nếu công ty đang trong giai đoạn tăng trưởng cao, tất cả lợi nhuận có khả năng được tái đầu tư. Còn trường hợp các công ty không tập trung vào tăng trưởng thì khả năng sẽ có tỷ lệ chi trả cổ tức trung bình cao hơn nhiều.

Tốc độ tăng trưởng cổ tức

Tốc độ tăng trưởng cổ tức (Dividend Growth Rate – DGR) là chỉ số dùng để tính toán tỷ lệ phần trăm tăng trưởng cổ tức của cổ phiếu trong một khoảng thời gian nhất định. Hay nói cách khác, chỉ số DGR thể hiện tỷ lệ tăng trưởng cổ tức trung bình mà cổ phiếu đó đã đạt được. Chỉ số này được tính toán theo công thức:

Tốc độ tăng trưởng cổ tức = (Cổ tức mới - Cổ tức cũ) / Cổ tức cũ x 100

Trong đầu tư cổ phiếu để nhận cổ tức, chỉ số này rất quan trọng, giúp nhà đầu tư đưa ra các đánh giá liên quan đến cổ phiếu, từ đó lựa chọn khoảng thời gian đầu tư mà họ mong muốn. Có thể là hàng năm, hàng quý, hoặc bất kỳ khoảng thời gian nào mà họ quan tâm.

Thông thường nếu một công ty có lịch sử tăng trưởng cổ tức mạnh mẽ thì trong tương lai việc tăng trưởng cổ tức cũng có nhiều triển vọng. Đây sẽ là tín hiệu tích cực để nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư vào công ty có chia Dividend. 

Tuy nhiên, 03 chỉ số này phải được đánh giá cùng nhau chứ không phải riêng lẻ. Vì các yếu tố đều có sự tác động lẫn nhau và điều quan trọng là nhà đầu tư phải tìm được sự cân bằng tốt giữa tỷ suất cổ tức, tỷ lệ chi trả và tốc độ tăng trưởng.

Như vậy TopCV vừa giải đáp cho bạn những thông tin liên quan đến Dividend là gì, thời hạn và hình thức chi trả Dividend khi đầu tư cổ phiếu tại các công ty. Hy vọng với bài viết này bạn đọc đã có thêm nhiều kiến thức hữu ích về đầu tư cổ phiếu nói chung và chi trả cổ tức nói riêng, từ đó đưa ra các quyết định đầu tư thông minh. 

Đặc biệt, thông tin về Dividend cũng cung cấp thêm nguồn dữ liệu cho những nhân sự đang làm việc trong lĩnh vực Tài chính - Chứng khoán như nhân viên tư vấn tài chính, chuyên viên phân tích tài chính, v.vv.. 

Nếu bạn đang tìm kiếm công việc liên quan đến lĩnh vực này đừng quên truy cập TopCV.vn để cập nhật nhanh chóng các tin tức việc làm mới nhất tại các tỉnh thành trên toàn quốc. Ngoài ra, công cụ tạo CV online cũng hỗ trợ bạn thiết kế CV chuyên nghiệp để gia tăng cơ hội ghi điểm với nhà tuyển dụng trên hành trình tìm kiếm công việc đúng với mong muốn của bản thân.